KİŞİSEL VERİLERİ ELE GEÇİRME VERME VE YAYMA SUÇU

Av. Yaşar ÖZTÜRK

Makalenin son güncellenme tarihi: 01/06/2020

Kişilere ait birçok verinin  şahısla, şirketler ve diğer kurumlar tarafından ele geçirildiğine, depolandığı ve paylaşıldığına  şahit olmaktayız. Toplanan ve paylaşılan  kişisel verilerin daha sonra veriyi veren kişi veya veriyi veren kişinin vatandaşı olduğu devlet ve diğer kurumlar hakkında zarar verebilecek şekilde kullanılma tehlikesi bulunduğu tartışılan en önemli konulardan biri haline gelmiştir. Bu nedenlerle kişisel verilerin hukuken korunmasının sağlanması bir zorunluluk haline gelmiştir.

Kişisel bilgilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi, verilmesi ve paylaşılması ile ilgili Kişisel Verilerin Korunması Kanununda ve Türk Ceza Kanunu’nda suç tanımları yapılmıştır.

Kişisel bilgilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi, verilmesi ve paylaşılması ile ilgili olarak, devletimiz hukuki düzenleme ihtiyacı hissetmiştir. Ülkemizde çıkarılan kanunun referans kaynağı Avrupa Birliği’nin bu konuda ana mevzuat kaynağı olarak 2016 yılında düzenleyerek kabul ettiği Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR)’dür. GDPR ile gerçek kişilerin kişisel verilerin işlenmesiyle ilgili olarak korunmasına ilişkin kurallar ve kişisel verilerin serbest dolaşımına ilişkin kurallar, gerçek kişilerin temel hakları ve özgürlükleri ve özellikle, kişisel verilerin korunması hakkının korunmasına ilişkin kurallar belirlenmiştir.

Kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlemi “kişisel verilerin işlenmesi” olarak tanımlayabiliriz. Bu tanım kapsamında; ait olduğu kişi tarafından üçüncü kişilere sunulmayan, sınırlı kişilerle paylaşılan, herkes tarafından bilinmeyen, kolayca ulaşılamayan, kişinin şahsi özelliklerini belirleyen veya belirlenebilir kılan ekonomik ve finansal veriler, sağlıkla ilgili veriler, siyasi görüş ve davranış ile ilgili veriler, bilişim alanına ilişkin veriler, yaşam şekline ilişkin veriler, dini inanca ilişkin veriler gibi kişiye bağlı olan ve kişiden kaynaklanan veriler kişisel verilerdendir.

Kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi kişisel verinin KVKK’daki belirlenen hükümlere aykırı şekilde ele geçirilmesi, verilmesi ve paylaşılması  kişisel verilerin ele geçirilmesi, verilmesi ve paylaşılması suçu işlenmiş olur.

Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi, verilmesi ve paylaşılması ile ilgili Kişisel Verilerin Korunması Kanununda ve Türk Ceza Kanunu’nda suç tanımları yapılmıştır. Kanundaki tanım kapsamında; Kişisel verilerin ele geçirilmesi, Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak yayılması ve Hukuka aykırı olarak kişisel verilerin başkasına verilmesi hareketlerinden birinin yapılması durumunda suç işlenmiş sayılmaktadır.

KVKK m.17 hükmü gereğince; kişisel verilere ilişkin suçlar bakımından 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun (TCK) 135 ila 140 ıncı madde hükümleri uygulanır. Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak kaydedilmesi suçunu düzenleyen TCK m.136 hükmü gereğince, Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.  Suçun konusunun, Ceza Muhakemesi Kanununun 236 ncı maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları uyarınca kayda alınan beyan ve görüntüler olması durumunda verilecek ceza bir kat artırılır.

Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi, verilmesi ve paylaşılması suçunun; kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle veya belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.

TCK m.139 hükmü gereğince, Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi, verilmesi ve paylaşılması suçu şikayete bağlı suçlardan değildir. Başka bir ifadeyle, bu suç kamu otoritesi tarafından re’sen öğrenildiğinde mağdurun şikayetine bağlı olmadan soruşturması ve kovuşturması yapılan suçlardandır. Şikayet eden mağdurun şikayetinden vazgeçmesi halinde dahi soruşturma ve kovuşturma devam eder.

Şirketler, kurumlar ve kişiler tarafından tutulan kişisel verilerin güvenliğinin bilişim uzmanı tarafından teknik olarak sağlanmasından önce; kaydedilecek verinin hukuki kapsamı, ayrıntısı, kayıt amacı, verinin hukuka uygun elde edilip edilmediği, hukuki dayanağının olup olmadığı, hukuka uygun işlenip işlenmediği, işlenme ve son saklama süresinin silinme zamanının ne olup olmadığı, hangi koşullarda verilmesi ve paylaşılmasının mümkün olup olmadığı konusunda uzman tecrübeli bir avukat tarafından belirlenmesi gerekir.

Veri sorumlusu olarak kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na tam uyumluluk sağlamak ve kanuna aykırı olarak yapılan her bir kişisel veri işlemi için 1.000.000 TL’ye kadar yüksek idari para cezaları ve 5 seneye kadar hapis cezaları ve maddi ve manevi tazminat ödemeleri gibi yaptırımlardan korunmak için Kişisel Verilerin kaydedilmesi, saklanması, paylaşılması, silinmesi ve diğer ilgili iş ve işlemlerin ve sözleşmelerin yapılması gibi hukuki konularda konusunda uzman tecrübeli bir avukattan hukuki yardım alınarak ilgili iş ve işlemlerin ve sözleşmelerin yapılması, telafisi mümkün olmayacak diğer tazminat ödemelerine duçar olunmasının engellenmesi açısından faydalı olacaktır. 

Siz de hukuki sorunlarınızla ilgili olarak Avukat Yaşar Öztürk Hukuk & Danışmanlık Bürosu’nun alanında uzman avukatlarına,  0555 015 51 61 numaralı telefonla iletişime geçerek, e-mail üzerinden online veya 0555 015 51 61 numaralı telefon üzerinden WhatsApp’tan yazışma ile veya hukuk büromuza gelerek yüz yüze görüşme yaparak danışabilirsiniz.