MİRASTA TENKİS DAVASI SAKLI PAY VE MİRAS PAYI

Av. Muhammet Kemal ÖZTÜRK

Türk hukukunda, ölen kişinin yasal mirasçıları ve  miras pay oranları kanunda tek tek sayılmıştır. Ölen kişinin mirası kanunda belirlenen mirasçılık paylarına göre taksim edilir.

TÜRK HUKUKUNDA MİRASÇILARIN MİRAS PAYLARI

A. KAN HISIMLARI

I. ALTSOYUN MİRASÇILIĞI

Mirasbırakanın birinci derece mirasçıları, onun altsoyudur. Çocuklar eşit olarak mirasçıdırlar. Mirasbırakandan önce ölmüş olan çocukların yerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır.

II. ANA VE BABA MİRASÇI OLABİLİR Mİ

Altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, ana ve babasıdır. Bunlar eşit olarak mirasçıdırlar. Mirasbırakandan önce ölmüş olan ana ve babanın yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır. Bir tarafta hiç mirasçı bulunmadığı takdirde, bütün miras diğer taraftaki mirasçılara kalır.

III. BÜYÜK ANA VE BÜYÜK BABA MİRASÇI OLABİLİR Mİ

Altsoyu, ana ve babası ve onların altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, büyük ana ve büyük babalarıdır. Bunlar, eşit olarak mirasçıdırlar.

Mirasbırakandan önce ölmüş olan büyük ana ve büyük babaların yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır.

Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babalardan biri altsoyu bulunmaksızın mirasbırakandan önce ölmüşse, ona düşen pay aynı taraftaki mirasçılara kalır.

Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babaların ikisi de altsoyları bulunmaksızın mirasbırakandan önce ölmüşlerse, bütün miras diğer taraftaki mirasçılara kalır.

Sağ kalan eş varsa, büyük ana ve büyük babalardan birinin mirasbırakandan önce ölmüş olması hâlinde, payı kendi çocuğuna; çocuğu yoksa o taraftaki büyük ana ve büyük babaya; bir taraftaki büyük ana ve büyük babanın her ikisinin de ölmüş olmaları hâlinde onların payları diğer tarafa geçer.

IV. EVLİLİK DIŞI HISIMLAR NASIL MİRASÇI OLABİLİR

Evlilik dışında doğmuş ve soybağı, tanıma veya hâkim hükmüyle kurulmuş olanlar, baba yönünden evlilik içi hısımlar gibi mirasçı olurlar.

B. SAĞ KALAN EŞ MİRASÇI OLABİLİR Mİ

Sağ kalan eş, birlikte bulunduğu zümreye göre mirasbırakana aşağıdaki oranlarda mirasçı olur:

1. Mirasbırakanın altsoyu ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte biri,

2. Mirasbırakanın  ana  ve  baba  zümresi  ile  birlikte mirasçı olursa, mirasın yarısı,

3. Mirasbırakanın büyük ana ve büyük babaları ve onların çocukları ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte üçü, bunlar da yoksa mirasın tamamı eşe kalır.

C. EVLATLIK MİRASÇI OLABİLİR Mİ

Evlâtlık ve altsoyu, evlât edinene kan hısımı gibi mirasçı olurlar. Evlâtlığın kendi ailesindeki mirasçılığı da devam eder. Evlât edinen ve hısımları, evlâtlığa mirasçı olmazlar.

D. DEVLET NE ZAMAN MİRASÇI OLUR

Mirasçı bırakmaksızın ölen kimsenin mirası Devlete geçer.

SAKLI PAY VE TENKİS DAVASI

Türk hukukunda, ölen kişinin yasal mirasçıları ve miras pay oranları kanunda tek tek sayılmıştır. Ölen kişinin mirası kanunda belirlenen mirasçılık paylarına göre taksim edilir.

Miras bırakanın kendi terekesi üzerinde serbestçe tasarruf etme yetkisi kanunda belirtilen bazı mirasçıların saklı payları oranında kısıtlanmıştır. Miras bırakanın, saklı payı olan mirasçıların miras hakkına tecavüz eden tasarruflarının iptali için mirasçılar miras bırakanın ölümünden sonra tenkis davası açarak, saklı miras payları ile ilgili olarak miras bırakanın yaptığı tasarrufları saklı payları oranında iptal ettirtme hakkına sahiptirler.

Mirasçı olarak altsoyu, ana ve babası veya eşi bulunan miras bırakan, mirasının saklı paylar dışında kalan kısmında ölüme bağlı tasarrufta bulunabilir. Bu mirasçılardan hiç biri yoksa,  mirasbırakan mirasının tamamında tasarruf edebilir.

Türk Medeni Kanunu’nda belirlenen saklı paylı mirasçılar ve saklı paylar;

    Altsoy için yasal miras payının yarısı,

    Ana ve babadan her biri için yasal miras payının dörtte biri,

    Sağ kalan eş için, altsoy veya ana ve baba zümresiyle birlikte mirasçı olması hâlinde yasal miras payının tamamı, diğer hâllerde yasal miras payının dörtte üçüdür.

Mirasçıların miras paylarının tespiti,hesabı mirasçıların saklı payları ve tenkis davasının açılması ve takibi konularında konusunda uzman ve tecrübeli bir avukattan hukuki yardım alınmasında, telafisi mümkün olmayacak zararlara duçar olunmasının engellenmesi açısından fayda vardır.

Siz de hukuki sorunlarınızla ilgili olarak Avukat Yaşar Öztürk Hukuk & Danışmanlık Nürosu’nun alanında uzman avukatlarına, Türkiye’nin her yerinden ve yurt dışından 0555 015 51 61 telefonla iletişime geçerek, [email protected] e-mail adresi üzerinden, 0555 015 51 61 numaralı telefonla WhatsApp üzerinden yazışma ile veya hukuk büromuza gelerek yüz yüze görüşme yaparak danışabilirsiniz.